H Εκκλησία του Προφήτη Ηλία στον Νοφαλιά


Ο ναός του Προφήτη Ηλία στον Νοφαλιά είναι ένας παμπάλαιος μοναστηριακός ναός σε σχήμα λιτής βασιλικής.
Βρίσκεται στο κέντρο του συνοικισμού και θεωρείται πως η μονή που τον περιέβαλε υπήρξε το πρώτο κύτταρο της δημιουργίας του χωριού.
Από τον πυρήνα αυτόν του χωριού, την παλαιά μονή, δεν διασώζεται σχεδόν τίποτε σήμερα, μια και κάποια (τα τελευταία)κτίσματα της και οι τάφοι στην Νότια πλευρά, γκρεμίστηκαν την περίοδο του Μεσοπολέμου και η μεγάλη υπόγεια δεξαμενή της επιχωματώθηκε το 1957 επειδή θεωρήθηκε υπεύθυνη για προβλήματα υγρασίας. (Δυστυχώς τα προβλήματα υγρασίας παραμένουν έως και σήμερα).
Την ίδια χρονιά τα επιχρίσματα του ναού (από Σαντορινιό Αστρακάσβεστο) αντικαταστάθηκαν με σοβά από τσιμέντο.
Με την καθαίρεση των παλαιών σοβάδων αποκαλύφθηκε ότι η λιθοδομή διέφερε στην δυτική πλευρά του ναού από αυτήν της ανατολικής απόδειξη πως σε κάποια χρονική στιγμή ο μικρός ναός επεκτάθηκε σε μήκος. Η εργασία αυτή η οποία δεν έχει προσδιοριστεί χρονικά πιθανόν να συνταυτίστηκε με αναστήλωση του ναού κάτι που συνηγορεί στην παλαιότητα της ηλικίας του.

Υπάρχουν παραδόσεις για την σχέση της Μονής με τα παρακείμενα κυπαρίσσια.
Υπάρχει ίσως ένας απλός τρόπος να προσεγγίσουμε χρονικά την κατασκευή του Ναού μόλις μπορέσουμε να προσδιορίσουμε την ηλικία που μεγάλου κυπαρισσιού που εφάπτεται στο Ιερό του: Σίγουρα η φύτευσή του έγινε μεταγενέστερα του κτισίματος μια και οι κτίστες δεν θα έχτιζαν τόσο κοντά σε ένα υφιστάμενο δέντρο. Μπορεί να είναι αυτοφυές (θεοφύτρωτο) και αυτός να είναι ο λόγος που δεν κόπηκε ποτέ. Σίγουρα όμως το θεόρατο δέντρο έχει πολλούς αιώνες ζωής. Άλλους τόσους ή και ακόμα περισσότερους έχει και η εκκλησία της μονής του Προφήτη Ηλία.

Το νεκροταφείο της μονής βρισκόταν νότια του ναού. Προφορικές παραδόσεις αναφέρουν πως κάποια από τα παρακείμενα σπίτια υπήρξαν κελιά που μετατράπηκαν σε κατοικίες.

Το «Αγιοθύριδο» του Ναού, από μονοκόμματο ασβεστόλιθο, με οπές λαξευμένες στην σκληρή πέτρα με χονδροειδές εργαλείο, χρησιμεύει ως παράθυρο.
Αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα ντόπιου καλλιτεχνήματος: Χρηστικό (επιτρέπει τον εξαερισμό του εσωτερικού), χωρίς όμως περίσσια "ξόμπλια".
"Δωρικό" σκάλισμα στην ντόπια πέτρα. Παμπάλαιο αρχιτεκτόνημα που αξίζει την προσοχή μας γι’ αυτό του το συνταίριασμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: