Η Γεωλογική Ιστορία της Νήσου Κρήτης

Πριν από 10 εκατ. χρόνια, αυτό που σήμερα ονομάζουμε Κρήτη δεν ήταν παρά ένα αρχιπέλαγος
Το νησί της Κρήτης αποτελεί μια παγκοσμίου ενδιαφέροντος θέση πάνω στα συγκλίνοντα όρια της Ευρασιατικής με την Αφρικανική πλάκα και εμφανίζει όλα τα συνοδά της σύγκλισης γεωδυναμικά φαινόμενα σε εξαιρετικό βαθμό. Αν θέλει κανείς να πάρει το νήμα της Ιστορίας της Κρήτης (αλλά και της ευρύτερης περιοχής του ελληνικού και μικρασιατικού χώρου) πραγματικά από την αρχή, θα πρέπει να πάει πίσω κατά 300 εκατ. χρόνια. Τότε ο Ωκεανός της Τηθύος χώριζε την Ευρασία (ενιαίος ηπειρωτικός χώρος Ευρώπης και Ασίας) από την Γκοντβάνα, την ενιαία ήπειρο που περιελάμβανε την Αφρική, την Ινδία και την Αυστραλία. Από την Γκοντβάνα αποσπάστηκαν μεγάλα τεμάχια δημιουργώντας την Κιμμερική Ηπειρο, η κίνηση της οποίας (πριν από 300-180 εκατ. χρόνια) δημιούργησε τον ωκεάνιο χώρο της Νέας Τηθύος. Η σημερινή Μεσόγειος Θάλασσα αποτελεί το τελευταίο υπό λειμμα της Νέας Τηθύος η οποία υπέστη πλήθος αλλαγών στη διάρκεια αυτών των εκατομμυρίων ετών.
Τα τελευταία δεκάδες εκατ. χρόνια το Ελληνικό Τόξο εξελίσσεται στο νότιο περιθώριο της Ευρωπαϊκής πλάκας μεταναστεύοντας προ τον Νότο. Παράλληλα ο νοτιότερος κλάδος-υπόλειμμα του Ωκεανού της Τηθύος στη σημερινή Μεσόγειο Θάλασσα, που ανήκει στο βόρειο άκρο της Αφρικανικής πλάκας, εξαφανίζεται βυθιζόμενος κάτω από το τόξο, με σημερινή ταχύτητα σύγκλισης των δύο πλακών 40 χιλιοστά ανά έτος. Έτσι η απόσταση ανάμεσα στην Κρήτη, που βρίσκεται στο νοτιότερο τμήμα του τόξου και στην Κυρηναϊκή χερσόνησο στο βόρειο άκρο της Βορειοανατολικής Αφρικής έχει σταδιακά μειωθεί σχεδόν στο 1/4 τα τελευταία 34 εκατ. έτη. Οι αφρικανικές ακτές της Λιβύης παραμένουν σταθερές, σε γενικές γραμμές, με μικρού εύρους ανοδικές και καθοδικές μεταβολές στη στάθμη της θάλασσας. Σε αντίθεση, το Ελληνικό Τόξο συνεχώς μετασχηματίζεται με τη δημιουργία νέων νησιών και ορεινών αλυσίδων. Η Κρητική Λεκάνη άρχισε να διαμορφώνεται σταδιακά από το Μέσο Μειόκαινο.
Η προς βορρά μετακίνηση της Αφρικανικής πλάκας εξηγεί τη σημερινή ηφαιστειακή δραστηριότητα στη Σαντορίνη και στη Μήλο. Παράλληλα προδιαγράφει τη μελλοντική σύγκρουση της Αφρικανικής Ηπείρου με την Κρήτη. Τα τελευταία εκατομμύρια χρόνια το πλησίασμα του Ελληνικού Τόξου με την Αφρική δημιουργεί στα νότια της Κρήτης την υποθαλάσσια οροσειρά της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία αναμένεται να αναδυθεί στα αμέσως επόμενα εκατομμύρια χρόνια, πριν από την τελική σύγκρουση του Ελληνικού Τόξου με την Αφρική.
Πηγή: Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ (Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2009)

Καβούσι και κηπούλια


Διάβρωση της πέτρας απο το βρόχινο νερό


Περονίδες (ετυμολογία ονόματος)




Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για την προέλευση του ονόματος Περονίδες: Πιθανόν να προέρχεται από την αρχαία λέξη περόνη, που μεταφορικά σημαίνει κάθε τι σουβλερό. Στο Μεραμπέλλο περόνα λέγεται και το αγκάθι, άρα οι περονίδες πιθανόν να περιγράφουν έναν αγκαθότοπο. Επίσης πιθανόν είναι το όνομα να προέρχεται από το Ενετικό βαπτιστικό Πέρος (Πέτρος) που συναντάται σε αρκετά συμβόλαια της εποχής και πιθανόν να ήταν ιδιοκτήτης της περιοχής (Περονίδες = τόπος του Πέρου). Αν όμως κάποιος μελετήσει τον τρόπο που ονοματοποιούνταν τα μετόχια θα παρατηρήσει πως τα περισσότερα ονόματα προσδιορίζουν εκτός από τους πρώτους οικιστές ότι περιγράφει καλύτερα το τοπίο: Αμυγδαλιάς = τόπος με αμυγδαλιές, Αμυγδαλόλακκος = το ίδιο, Φινοκαλιάς = τόπος με φινοκαλίδες (θάμνοι που χρησιμοποιούνται για κατασκευή σκουπών κλπ


Περονίδες σύμφωνα με την θεωρία που διατυπώνεται μόνο εδώ, είναι ο τόπος που βρίθει από μυτερές πέτρες. Πράγματι αν προσέξει κανείς τα πετρώματα των λόφων θα δει πως πρόκειται για πλακώδεις ασβεστόλιθους που η ορογένεση τους έχει φέρει σε όρθια θέση. Η διάβρωση δε από το νερό της βροχής τους έκανε να φαντάζουν πολύ απειλητικοί. Τέτοιες πέτρες μπορεί κάποιος να δει σήμερα μόνο έξω από τον οικισμό και μακριά από τις καλλιέργειες. Μέσα στα όρια του οικισμού οι βράχοι είναι χτυπημένοι και κομμένοι. Από την μια για να μην είναι τόσο απειλητικοί και από την άλλη για να αποτελέσουν δομικό στοιχείο για τα κτίσματα του χωριού.


Αρόλιθος


H Αρχαία Ελληνική λέξη "Αρδμός"(εκεί όπου ποτίζονται τα ζώα)ετυμολογεί το πρώτο συνθετικό της λέξης "Αρόλιθος".
Η σκαμένη δηλαδή στο βράχο οπή, όπου βρίσκουν νερό οικόσιτα ζώα, πουλιά και άνθρωποι στις Άνυδρες περιοχές, είναι χαρακτηριστικό σημείο Ζωής σε ένα ξερικό τοπίο.

Βελανιδιά στην οπή του Βράχου


Ένα βλασταράκι τόσο δα αντιστέκεται στις αντιξοότητες και επιβιώνει φυτρωμένο σε μια τρύπα ενός μεγάλου Βράχου.
Αν το επιτρέψει η "τύχη" το δέντρο αυτό θα κόψει στα δύο τον βράχο μεγαλώνοντας σαν να είναι μπισκότο!

Ορογέννεση


Σε Ανθρώπινο μέγεθος παρατηρούμε στην φωτογραφία τις ασύλληπτες γήινες δυνάμεις που επιδρούν στην επιφάνεια του Άνυδρου Μεραμπέλλου συμπιέζουν τις ασβεστολιθικές πλάκες και δημιουργούν όρη και κοιλάδες.

Ορογενετική διεργασία
Η ηπειρωτική σύγκρουση, αποτελεί το γενεσιουργό αίτιο της ορογένεσης.
Όλα τα ορογεννετικά συστήματα της Γης εξηγούνται από τις κινήσεις και συγκρούσεις των λιθοσφαιρικών πλακών.
Τα ορογενετικά συστήματα τοποθετούνται στις περιοχές σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών, οι οποίες μπορεί να είναι είτε και οι δυο ηπειρωτικές, είτε η μια ηπειρωτική και η άλλη ωκεάνια που βυθίζεται κάτω από την πρώτη. Σε όλες τις περιπτώσεις σύγκρουσης δημιουργείται στην περιοχή του ορίου των πλακών επαύξηση του ηπειρωτικού φλοιού με ταυτόχρονη ισχυρή παραμόρφωση των πετρωμάτων από τις συμπιεστικές τάσεις που ασκούνται στην περιοχή σύγκρουσης. Προκαλείται επίσης συγκόλληση στον ηπειρωτικό φλοιό νέων πτυχωμένων ιζημάτων του γειτονικού θαλάσσιου χώρου (της περιθωριακής τάφρου) με αποτέλεσμα την πρόσθετη προσαύξηση του ηπειρωτικού φλοιού. Οι παραμορφωμένες και διογκούμενες αυτές μάζες του ηπειρωτικού φλοιού μαζί με τα νέα ιζήματα που αναδύονται από τη θάλασσα και μαζί με τις μάζες ωκεάνιας προέλευσης (οφειόλιθοι και συνοδά ιζήματα βαθιάς θάλασσας), που προέρχονται από την καταστροφή του ωκεάνιου φλοιού και την επώθησή τους πάνω στα πετρώματα του ηπειρωτικού φλοιού, δημιουργούν τις νέες επιμήκεις αλυσίδες ορέων που αποτελούν το νέο ορογενές ή το νέο ορογενετικό σύστημα.
Το σύνολο των τεκτονικών διεργασιών που λαμβάνουν χώρα για την ολοκλήρωση και συγκρότηση του νέου ορογενούς, αποτελούν την ορογενετική διεργασία ή απλά συνιστούν το μηχανισμό της ορογένεσης.

Η κυριότερη ορογενετική διεργασία, καθοριστική άλλωστε για την γεωτεκτονική εξέλιξη του Ελληνικού χώρου, είναι αυτή που προκαλείται από τη βύθιση μιας ωκεάνιας πλάκας κάτω από μια ηπειρωτική, οπότε οι αλυσίδες ορέων του νέου ορογενούς εμφανίζονται συνήθως υπό μορφή νησιών τοποθετημένων τοξοειδώς και συνιστούν ένα νησιωτικό τόξο (island-arc). Λόγω των ισχυρών συμπιέσεων που υφίσταται ο φλοιός στο νησιωτικό τόξο, αυτό εμφανίζει εντυπωσιακή διόγκωση που παίρνει μια τριγωνική μορφή γνωστή με το χαρακτηρισμό πρίσμα επαύξησης, για το οποίο έχουν δοθεί και άλλες ερμηνείες εκτός της δράσης των ισχυρών συμπιέσεων.
Παράλληλα στο νησιωτικό τόξο και εξωτερικά αυτού, ακριβώς στη γραμμή σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών σχηματίζεται μια επιμήκης βαθιά, θαλάσσια τάφρος, (trench) περιφερειακή της ηπείρου, η οποία δέχεται ιζήματα φλύσχη με σημαντική τροφοδοσία από τον αναδυμένο χώρο της ηπείρου. Η τάφρος αυτή αναφέρεται συχνά ως ωκεάνια τάφρος ή περιθωριακή τάφρος ή περιφερειακή τάφρος.
Πίσω ακριβώς από το νησιωτικό τόξο, στον εσωτερικό χώρο της ηπειρωτικής πλάκας αναπτύσσεται μια θαλάσσια λεκάνη αβαθέστερη της τάφρου που ονομάζεται λεκάνη πίσω από το τόξο (back-arc basin).
Τέλος στο χώρο της λεκάνης πίσω από το τόξο ή ακόμη πιο εσωτερικά δημιουργείται το λεγόμενο ηφαιστειακό τόξο (ή καλύτερα μαγματικό τόξο), που είναι μια σειρά ηφαιστείων τοποθετημένων επίσης τοξοειδώς παράλληλα στο νησιωτικό τόξο και τα οποία σχηματίσθηκαν από τη θέρμανση της ηπειρωτικής λιθόσφαιρας από το λιώσιμο της ωκεάνιας πλάκας που βυθίζεται κάτω από την ηπειρωτική. Στον ίδιο χώρο λαμβάνει χώρα επίσης ο σχηματισμός και αντίστοιχων πλουτωνικών όγκων.
Στο χώρο σύγκρουσης των λιθοσφαιρικών πλακών που καλύπτεται από την τάφρο αναπτύσσονται ισχυρές συμπιεστικές τάσεις που προκαλούν πτύχωση των ιζημάτων, ανάστροφα εφιππευτικά ρήγματα και έντονες λεπιώσεις. Αντίθετα στον εσωτερικό χώροτης ηπειρωτικής πλάκας είναι γνωστό ότι ασκούνται ισχυρές εφελκυστικές τάσεις με αποτέλεσμα τη δημιουργία κανονικών ρηγμάτων.
Νησιωτικό ηφαιστειακό τόξο δημιουργείται επίσης πολύ χαρακτηριστικά και στην περίπτωση της ενδοωκεάνιας υποβύθισης, όταν δηλαδή η υποβύθιση (subduction) λαμβάνει χώρα μετά από διάρρηξη ωκεάνιας πλάκας μακριά από την ηπειρωτική πλάκα.
Νησιωτικό τόξο, περιφερειακή τάφρος, λεκάνη πίσω από το τόξο και ηφαιστειακό τόξο συμμετέχουν όλα μαζί στην ορογενετική διεργασία και σχηματίζουν ένα ευρύτερο, σύνθετο τόξο που ονομάζεται όλο μαζί ορογενετικό τόξο.
Η διεργασία της ορογένεσης δεν είναι βέβαια ένα στατικό φαινόμενο, αλλά μια συνεχής δυναμική εξέλιξη που διαρκεί εκατομμύρια χρόνια και κατευθύνεται από τη συνεχή κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών. Αποτέλεσμα είναι η συνεχής μεταβολή της θέσης του νέου ορογενούς, μεταβολή που αναφέρεται με τον όρο μετανάστευση του ορογενούς. Στην συγκεκριμένη διαδικασία που περιγράφηκε παραπάνω και που έχουμε δημιουργία ορογενετικού τόξου παρατηρείται με την εξέλιξη του γεωλογικού χρόνου κάποια μετανάστευση του τόξου προς τα έξω λόγω του ότι συνεχώς νέες μάζες πετρωμάτων της βυθιζόμενης πλάκας προωθούνται προς το χώρο σύγκρουσης, πτυχώνονται, αναδύονται από τη θάλασσα και συγκολλώνται στον φλοιό της ηπειρωτικής πλάκας.
Το φαινόμενο της μετανάστευσης του ορογενούς, που θα μπορούσε να θεωρηθεί καλύτερα ως φαινόμενο επαύξησης του ηπειρωτικού φλοιού, υλοποιείται στο γεωλογικό χρόνο με συνεχείς εναλλασσόμενες περιόδους ιζηματογένεσης σε συνθήκες τεκτονικής ηρεμίας ή εφελκυστικών τάσεων και περιόδους ισχυρών συμπιεστικών διεργασιών που προκαλούν νέες ορογενέσεις. Σχηματίζονται έτσι αλλεπάλληλες, παράλληλες ορογενετικές λωρίδες που συνθέτουν την ηπειρωτική επαύξηση.













Σέλαννα - Σελένα - Σελήνη


Η αρχαία Ελληνική λέξη «σελάννα» - «σελήνη» παραπέμπει άμεσα στο σέλας, το φως: Η Σελήνη είναι η Φωτεινή, ο Φωστήρας.

Σε συμβολικό επίπεδο, η Σελήνη αποτελεί τη θηλυκή αρχή της δημιουργίας του Κόσμου, καθώς και την πόρτα προς την απόκρυφη φύση του Σύμπαντος.

Το Φεγγάρι κατέχει το στοιχείο εκείνο της απόλυτης θηλυκότητας που υποκινεί το ερωτικό πάθος.

Ο κύκλος της Σελήνης αποτελεί τη σελασφόρο εικόνα του κυκλικού χρόνου, είναι δηλαδή μία μικρογραφία της ροής των πάντων.

Οι άπειρες νέες σελήνες συμβολίζουν τα άπειρα χρονικά σημεία του κάθε τέλους, που αυτομάτως σηματοδοτεί μία νέα αρχή.
Η σκοτεινή σελήνη επιτρέπει σε όλες τις ενέργειες να κατακαθίσουν και να ηρεμήσουν.
Οι άπειρες πανσέληνοι από την άλλη, συμβολίζουν τα άπειρα χρονικά σημεία της κορύφωσης των ενεργειών στην αέναη κίνηση του Σύμπαντος.

Οι Έλληνες λαός βαθύτατα συναισθηματικός, και δη οι Κρητικοί με τον λυρισμό που τους χαρακτηρίζει στην ποίηση των μαντινάδων, συχνά συνομιλούν με το φεγγάρι και συλλογίζονται μαζί του.

Το Αυγουστιάτικο Φεγγάρι, το Φωτεινότερο του έτους, δίνει την δυνατότητα και την ευκαιρία στους ρομαντικούς να προσεγγίσουν όλους αυτούς τους συμβολισμούς και να βιώσουν κοινωνικά, ένα από τα πιο λεπτά και όμορφα συναισθήματα: το Ερωτικό σκίρτημα!

Οι προσφορές προς τους πιστούς



Πανηγύρι Προφήτη Ηλία στο Νοφαλιά

Ο Θαυματουργός Προφήτης Ηλίας τιμάται και στο μετόχι του Νοφαλιά, που αποτελεί «Ομφαλό» ολόκληρης της περιοχής του Άνυδρου Πάνω Μεραμπέλλου.
Το πανηγύρι του στην περίοδο της ακμής του οικισμού, δηλαδή στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα ήταν από τα πιο φημιστά της περιοχής (μαζί με εκείνο του Τιμίου Σταυρού) και συγκέντρωνε προσκυνητές από την ευρύτερη περιοχή του πάνω Μεραμπέλλου. Ακόμα και σήμερα που οι μνήμες της μονής του έχουν σχεδόν χαθεί, οι κάτοικοι του Νοφαλιά περιποιούνται το εκκλησάκι του Προφήτη και τιμούν την εορτή του κάθε χρόνο στις 20 του Ιούλη.
Ο Αναπτυξιακός Πολιτιστικός Σύλλογος «Άνυδρος» συνδράμει με τις όποιες δυνατότητές του στην διατήρηση του, καθώς και στην φιλοξενία των πιστών, που τιμούν με την παρουσία τους την όμορφη γιορτή.





Προφήτης Ηλίας, ένας Φλογερός Επουράνιος Άνθρωπος ένας Άγγελος που έζησε στην Γη


Ο Ηλίας καταγόταν από τη Θίσβη της Μέσης Ανατολής. Κατοικούσε στη γη Γαλαάδ και έδρασε στα χρόνια των βασιλιάδων Αχαάβ και Οχαζία μεταξύ 873 και 852 προ Χριστού.
Είχε το χάρισμα του προ – φάναι, δηλαδή γνώριζε πράγματα πριν αυτά συμβούν. Ήταν δηλαδή Προφήτης. Έθεσε το χάρισμα και την ύπαρξή του στην υπηρεσία του Θεού.
Είχε την προσωνυμία Ζηλωτής. Aσκησε δριμύτατο έλεγχο στον ασεβή βασιλιά Αχαάβ και στη γυναίκα του Ιεζάβελ, οι οποίοι προσπαθούσαννα καθιερώσουν την λατρεία του θεού Βάαλ, προαναγγέλλοντας σ' αυτούς τριετή ανομβρία. Προκαλώντας την οργή τους αναγκάστηκε να αποχωρήσει σε ερημική κοιλάδα κοντά στο χείμαρρο Χορράθ, όπου τρεφόταν με τροφή, που του προσκόμιζαν κοράκια.
Στα Σαρεπτά πλήθυνε το ελάχιστο αλεύρι και λάδι της φτωχής χήρας που τον φιλοξένησε στο σπίτι της και ανέστησε, με την προσευχή του, το πεθαμένο παιδί της. Μετά τη λήξη της ανομβρίας κάλεσε στο Καρμήλιο όρος τον βασιλέα Αχαάβ και τους ιερείς του θεού Βάαλ και τους καταντρόπιασε κατεβάζοντας με την προσευχή του φωτιά από τον ουρανό. Διωγμένος και πάλι από την Ιεζάβελ κατέφυγε στο όρος Σινά (Χωρήβ), όπου εμφανίστηκε σ’ αυτόν ο Θεός «εν οράματι» και του αποκάλυψε την Θεία Φύση.
Ενώ συνομιλούσε με τον Ελισσαίο τον μαθητή και διάδοχό του, αρπάχτηκε ξαφνικά από πύρινο άρμα και αναλήφθηκε «ως εις ουρανόν», όπου τον μετέθετε ζωντανό ο Θεός.
Ο Ηλίας υπήρξε σε όλη την διάρκεια του βίου του πολύ δραστήριος, με φλογερή ψυχή και καρδιά τολμηρή. Με ακλόνητη πίστη, στον Ένα και Μοναδικό Θεό με αξιοθαύμαστο θάρρος και με εξαιρετικό ζήλο, διεξήγαγε σκληρό αγώνα για να επαναφέρει τους συνανθρώπους του στη πίστη και λατρεία του Αληθινού Θεού σε μια περίοδο που χαρακτηριζόταν από την προσήλωση των ανθρώπων σε ειδωλολατρικές θεότητες και ανηθικότητα.
Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του Προφήτη αυτού όμως, εκείνο που τον σφράγισε, είναι η μοναξιά του, η μοναχικότητα του.
Στο πρώτο κάθισμα της Λιτής του Εσπερινού της Εορτής του Προφήτη Ηλία ψάλλεται: "Ηλίας ο ζηλωτής και των παθών αυτοκράτωρ ... ούτος γαρ εν σώματι άγγελος και άσαρκος άνθρωπος δέδεικται τοις κατορθώμασιν ...";. Ο αληθινός Ζηλωτής είναι εκείνος που μπορεί να κυβερνά τα πάθη του και όχι αυτός που άγεται και φέρεται από αυτά
Κάποιες απο τις αρχικές του ενέργειες ήταν βίαιες και ανεξάρτητα από την καλή του πρόθεση έκανε κάποιες φορές κακό. Ο Θεός που του φανερώθηκε στο όρος Χωρήβ του Σινά, τον επέπληξε και του έδωσε να καταλάβει ότι έκανε λάθος με το παράδειγμα του δυνατού αέρα, του σεισμού, της φωτιάς και της λεπτής αύρας, φανερώνοντάς του ότι: ο Θεός δεν βρίσκεται ούτε στον δυνατό άνεμο, ούτε στον σεισμό και την φωτιά, αλλά "εν τη φωνή της λεπτής αύρας", δηλαδή ο Θεός δεν αγαπά την ένταση και την βία, αλλά την ηρεμία, την ειρήνη, την προσφορά και την πραότητα.
Αληθινοί ζηλωτές είναι αυτοί που συνδυάζουν, όπως ο Προφήτης Ηλίας, τον ζήλο και την αγάπη προς τον Θεό με την προσευχή και την ησυχαστική ζωή. Αυτοί που αποφεύγουν τις ακρότητες, αφού βιώνουν την ταπείνωση του Χριστού και την εσωτερική ειρήνη. Αυτοί που αισθάνονται πραγματικά και αληθινά την παρουσία του Θεού "εν τη φωνή της λεπτής αύρας"!!!

Ένας Προφήτης που τιμάται και απο τις τρείς μεγάλες Μονοθεϊστικές Θρησκείες



Όταν γεννήθηκε, ο πατέρας του είδε ένα παράξενο όνειρο: Δύο λευκοφορεμένοι άνδρες ονόμασαν το νεογέννητο Ηλία, τον σπαργάνωναν με φωτιά και του έδιναν φλόγες να φάει. Τρομαγμένος τότε ο Σωβάκ, ο πατέρας του, πήγε στα Ιεροσόλυμα και αφού περιέγραψε το όνειρο στους ιερείς, εκείνοι του είπαν ερμηνεύοντας το, ότι ο γιος του θα γίνει προφήτης και θα κρίνει το Ισραήλ με δίκοπο μαχαίρι και φωτιά. Ο Προφήτης άσκησε το προφητικό του χάρισμα επί 25 έτη. Προείπε για την έλευση του Χριστού στην γη 816 χρόνια πριν. Ήταν τόσο μεγάλη η πίστη του, πού κατέβασε τρεις φορές φωτιά από τον ουρανό, σταμάτησε την βροχή και ανάστησε νεκρούς. Με την φωτιά μάλιστα έκαψε τούς στρατιώτες πού είχε στείλει ο βασιλιάς Οχοζίας για να τον συλλάβουν. Στο όρος Χωρήβ είδε τον ίδιο τον Θεό, διέσχισε τον Ιορδάνη με την μυλωτή του και τέλος ανελήφθη με άρμα πυρός. Επίσης παρέστη στην Μεταμόρφωση του Χριστού μαζί με τον Μωϋση.


Ρωσική εικόνα του Προφήτη Ηλία πάνω σε άρμα με φλόγες στον Ουρανό 16ος Αιώνας Μουσείο Pskov

Απολυτίκιον. Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Ο ένσαρκος Άγγελος των Προφητών ή κρηπίς, ο δεύτερος Πρόδρομος, της παρουσίας Χριστού, Ηλίας ο ένδοξος, άνωθεν καταπέμψας, Ελισσαίω την χάριν, νόσους αποδιώκει, και λεπρούς καθαρίζει, διό και τοις τιμώσιν αυτόν βρύει ιάματα.

Κοντάκιον Ήχος β'. Αυτόμελον.
Προφήτα καί προόπτα των μεγαλουργιών του Θεού, Ηλία μεγαλώνυμε, ο τω φθέγματί σου στήσας τα υδατόρρυτα νέφη, πρέσβευε υπέρ ημών, προς τον μόνον φιλάνθρωπον.


Το όνομα Ηλίας περιέχει το εβραϊκό «Ηλί» που θα πει Θεός. Αναφορές για τον Προφήτη Ηλία υπάρχουν πολλές και στο Κοράνιο. Το αντρικό όνομα Ηλίας είναι κοινό σε Χριστιανούς, Μουσουλμάνους και Ιουδαίους. Άξια προσοχής είναι όμως και μια άλλη ομοιότητα: Ηλίας= Ήλιος! Από το αρχαίο: Helios/Elios/Ήλιος, άλλο γνωστό Ελληνικό αντρικό όνομα της αρχαιότητας. Το ίδιο αξιοπρόσεκτη και η ομοιότητα της τιμητικής Λαϊκής Λατρείας του Προφήτη Ηλία με τον θεό Απόλλωνα, χαρακτηριστικά της οποίας ενσωματώνονται στην Χριστιανική Παράδοση, κατά την μετάβαση στην νέα επίσημη Θρησκεία. Οι ζωγραφικές παραστάσεις με το φλεγόμενο άρμα στον ουρανό είναι πανομοιότυπες. Η συνήθεια να χτίζονται ναοί προς τιμήν του σε κορυφές βουνών η ίδια.
Οι κορυφές απομακρυσμένων βουνών που φωτίζονται πρώτες απο τον Ζωοδότη, είναι το ιδανικότερο σημείο για να προσεγγίσει το Ανθρώπινο στο Φωτεινό Θείο!

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η παράδοση που συνοδεύει την συνήθεια να τιμάται ο Προφήτης Ηλίας σε απομακρυσμένες κορυφές:
-«Σύμφωνα με την παράδοση, ο Αϊ-Λιάς ήταν ναύτης που η θάλασσα προσπάθησε πολλές φορές να τον πνίξει. Βαρέθηκε τα ταξίδια και αποφάσισε να βρει ένα μέρος που να μην ξέρουν τι είναι θάλασσα και τι καράβι. Πήρε ένα κουπί στον ώμο και τράβηξε για τη στεριά και όποιον συναντούσε τον ρωτούσε τι είναι αυτό που κρατάει στα χέρια του. Κι όσο του απαντούσαν «κουπί», τραβούσε ψηλότερα. Προχώρησε, προχώρησε και κάποια στιγμή συνάντησε έναν τσοπάνη και τον ρώτησε τι ήταν αυτό που βαστούσε. Ο τσοπάνης το κοίταξε καλά καλά και ύστερα του είπε «ξύλο είναι». Ο Αϊ - Λιας γέλασε ικανοποιημένος και έμεινε από τότε κοντά στους ανθρώπους των βουνών. «Στένει ολόρθο το κουπί, χτίζει μια καλύβα και αποφασίζει να μείνει εκεί όλη του τη ζωή. Για τούτο τον Αγιο Ηλία τον βάνουν πάντα στα ψηλώματα» (Ανδρ. Καρκαβίτσας).
Ο παραπάνω μύθος αυτός έχει τις ρίζες του σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά επεισόδια της Οδύσσειας, «Ραψωδία Λ». Όταν ο Οδυσσέας, κατά τη συμβουλή της Κίρκης, αποφασίζει και κατεβαίνει στον Άδη για να συναντήσει την ψυχή του Τειρεσία και να μάθει τι να κάνει για να γλιτώσει από τα βάσανα και το άγριο κυνηγητό του Θεού της θάλασσας, ο Τειρεσίας τού αποκρίνεται ότι σαν έρθει κάποτε στην Ιθάκη και τελειώσει με το φόνο των μνηστήρων, να μη νομίσει ότι όλα τέλειωσαν τότε. Οφείλει να πετύχει την εξιλέωση από τον Ποσειδώνα με τον εξής τρόπο: Θα πάρει στον ώμο του ένα κουπί, το σύμβολο της ναυτικής ζωής στο βασίλειο του εξοργισμένου θεού, και θα προχωρήσει όλο και πιο πολύ προς τα μεσόγεια. Κάποτε θα φτάσει σε μέρος που οι κάτοικοί του δε θα ξέρουν τι είναι η θάλασσα, δε θα τρώνε τροφές αλατισμένες και δε θα ξέρουν τι είναι καράβι ή τι κουπί. Θα αποδείξει ότι έφτασε σε έναν τέτοιο τόπο όταν θα συναντηθεί με κάποιο στρατοκόπο και θα του απαντήσει ότι αυτό που κρατά στον ώμο του είναι «αθηρηλοιγός», δηλαδή πλατύ ξύλινο φτυάρι με το οποίο λικνίζουν τα αλωνισμένα στάχυα. Φτάνοντας εκεί συνεχίζει ο Τειρεσίας, ο Οδυσσέας οφείλει να μπήξει όρθιο στη γη το κουπί και να θυσιάσει στον Ποσειδώνα. Παραπάνω είδαμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μεταβίβασης ενός συμβολικού Μύθου απο μιά παλαιότερη παράδοση σε μια νέα.

H Εκκλησία του Προφήτη Ηλία στον Νοφαλιά


Ο ναός του Προφήτη Ηλία στον Νοφαλιά είναι ένας παμπάλαιος μοναστηριακός ναός σε σχήμα λιτής βασιλικής.
Βρίσκεται στο κέντρο του συνοικισμού και θεωρείται πως η μονή που τον περιέβαλε υπήρξε το πρώτο κύτταρο της δημιουργίας του χωριού.
Από τον πυρήνα αυτόν του χωριού, την παλαιά μονή, δεν διασώζεται σχεδόν τίποτε σήμερα, μια και κάποια (τα τελευταία)κτίσματα της και οι τάφοι στην Νότια πλευρά, γκρεμίστηκαν την περίοδο του Μεσοπολέμου και η μεγάλη υπόγεια δεξαμενή της επιχωματώθηκε το 1957 επειδή θεωρήθηκε υπεύθυνη για προβλήματα υγρασίας. (Δυστυχώς τα προβλήματα υγρασίας παραμένουν έως και σήμερα).
Την ίδια χρονιά τα επιχρίσματα του ναού (από Σαντορινιό Αστρακάσβεστο) αντικαταστάθηκαν με σοβά από τσιμέντο.
Με την καθαίρεση των παλαιών σοβάδων αποκαλύφθηκε ότι η λιθοδομή διέφερε στην δυτική πλευρά του ναού από αυτήν της ανατολικής απόδειξη πως σε κάποια χρονική στιγμή ο μικρός ναός επεκτάθηκε σε μήκος. Η εργασία αυτή η οποία δεν έχει προσδιοριστεί χρονικά πιθανόν να συνταυτίστηκε με αναστήλωση του ναού κάτι που συνηγορεί στην παλαιότητα της ηλικίας του.

Υπάρχουν παραδόσεις για την σχέση της Μονής με τα παρακείμενα κυπαρίσσια.
Υπάρχει ίσως ένας απλός τρόπος να προσεγγίσουμε χρονικά την κατασκευή του Ναού μόλις μπορέσουμε να προσδιορίσουμε την ηλικία που μεγάλου κυπαρισσιού που εφάπτεται στο Ιερό του: Σίγουρα η φύτευσή του έγινε μεταγενέστερα του κτισίματος μια και οι κτίστες δεν θα έχτιζαν τόσο κοντά σε ένα υφιστάμενο δέντρο. Μπορεί να είναι αυτοφυές (θεοφύτρωτο) και αυτός να είναι ο λόγος που δεν κόπηκε ποτέ. Σίγουρα όμως το θεόρατο δέντρο έχει πολλούς αιώνες ζωής. Άλλους τόσους ή και ακόμα περισσότερους έχει και η εκκλησία της μονής του Προφήτη Ηλία.

Το νεκροταφείο της μονής βρισκόταν νότια του ναού. Προφορικές παραδόσεις αναφέρουν πως κάποια από τα παρακείμενα σπίτια υπήρξαν κελιά που μετατράπηκαν σε κατοικίες.

Το «Αγιοθύριδο» του Ναού, από μονοκόμματο ασβεστόλιθο, με οπές λαξευμένες στην σκληρή πέτρα με χονδροειδές εργαλείο, χρησιμεύει ως παράθυρο.
Αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα ντόπιου καλλιτεχνήματος: Χρηστικό (επιτρέπει τον εξαερισμό του εσωτερικού), χωρίς όμως περίσσια "ξόμπλια".
"Δωρικό" σκάλισμα στην ντόπια πέτρα. Παμπάλαιο αρχιτεκτόνημα που αξίζει την προσοχή μας γι’ αυτό του το συνταίριασμα.